اداره دامپزشکی سرخه

به گزارش خبرنگار ایانا، دو روز پیش ۳۱۰ راس گوساله نژاد گوشتی شاروله از فرانسه وارد ایران شد. این اقدام با هدف کمک به تامین گوشت قرمز کشور صورت گرفته و هنوز مراحل نخستین خود را طی می‌کند. اما چرا نژاد شاروله؟

نژاد شاروله ۸۰۰ سال قبل در منطقه‌ای به نام شارلز فرانسه شناخته شد. وزن آنها به طور متوسط بین  ۹۰۰ کیلوگرم تا یک هزار و ۱۰۰ تن می‌رسد. رنگ آنها اغلب سفید تا کرم بوده و اتفاقا همین رنگ، یکی از مزیت‌های شاروله برای کشاورزان فرانسوی محسوب می‌شود؛ زیرا شناسایی آنها را سهل می‌کند. شاروله با آب و هوا و اقلیم ایرلند سازگاری خوبی نشان داده و رشد قابل توجهی دارد. البته رفتار تهاجمی آنها به ویژه گوساله‌های نر می‌تواند کمی برای انسان خطرآفرین باشد.

مزیت دیگر این نژاد، زایمان سهل و آسان است و کمتر دچار سخت‌زایی می‌شود. این در حالی است که امکان بروز برخی مشکلات مانند پرولاپس (بیرون زدگی رحم) یا کمبود برخی ویتامین‌ها بعد از زایمان در این دام وجود دارد. به هر حال، کیفیت و عملکرد لاشه این نژاد در جهان مثال زدنی است. ضمن اینکه سرعت رشد و افزایش وزن آن به مقدار قابل توجهی بالاست.

اما برخی منابع موجود در ارتباط با خصوصیات شاروله، مناطق دارای آفتاب بیش از حد را برای آن مضر دانسته و علاوه بر حساسیت آنها نسبت به سرطان چشم، رنگ منحصر به فردشان، ممکن است تحمل گرمای هوا را برای این نژاد طاقت فرسا کند. بنابراین احتمال پرورش شاروله در ایران که آب و هوای نسبتا گرمی داشته و در بیشتر روزهای سال آفتابی است، کمی چالش برانگیز به نظر می‌رسد.

این در حالی است که رئیس هیات مدیره مجموعه زیاران، در این ارتباط به ایانا گفت: اتفاقا سازگاری با اقلیم‌های خشک، یکی از خصوصیات شاروله محسوب شده و در حقیقت امتحان خود را در برخی کشورهای آفریقایی که آب و هوای نسبتا گرمی دارند، پس داده است.

محمد ابراهیم کاظمی، با اشاره به کیفیت بی‌نظیر گوشت و همچنین ضریب تبدیل بالا در این نژاد، افزود: شاروله از لحاظ بهره‌دهی با نژادهای محلی، ترکیبی و غیره که در ایران پرورش می‌یابند، قابل مقایسه نیست. زیرا به طور متوسط روزانه حدود یک کیلو و ۶۰۰ گرم گوشت تولید می‌کند.

به گفته وی، با توجه به اهداف اقتصاد مقاومتی، باید از هدر رفت سرمایه‌ها و اقلام خوراکی که بیشتر آنها وارداتی است، جلوگیری شود. بنابراین اقدام به پرورش این نژاد، یکی از راه‌های افزایش بهره‌وری از مقدار خوراکی است که قرار است به محصولات مختلفی مانند گوشت تبدیل شود.

کاظمی عنوان کرد: البته اکنون برای تامین کمبود گوشت، واردات لاشه از کشورهای مختلف صورت می‌گیرد، اما با توجه به الزامات بهداشتی و فرصت ۷۲ ساعته برای تحویل گوشت به مصرف کننده، این کار بسیار سخت و در برخی موارد نشدنی است.

وی متعقد است، علاوه بر مسائل گفته شده، کشوری که لاشه وارد می‌کند از یک سری مزیت‌ها محروم می‌شود. زیرا هر حیوان به طور ویژه دارای امعا و احشا، پوست و غیره بوده که به عنوان ارزش افزوده برای کشور فروشنده به حساب می‌آید و ایجاد ثروت می‌کند. اکنون هزینه کشتار هر راس گوسفند ۱۸ هزار تومان برآورد می‌شود که همین هزینه برای دام سنگین شش برابر است. ایران حتی به کشورهای فروشنده برای پرداخت هزینه کشتار به شرط ارائه امعا و احشا به همراه لاشه پیشنهاد داد، اما آنها نپذیرفتند، زیرا قیمت این مواد خام بیش از ۱۰۰ هزار تومان است.

رئیس هیات مدیره مجموعه زیاران، ظرفیت پرورش نژاد شاروله در این منطقه را حدود ۱۳ هزار راس عنوان و اظهار کرد: تاکنون بیش از ۲۰۰ راس از بهترین‌های هلشتاین در این مزرعه آورده شده تا در کنار شاروله پرورش یابند. این اقدام در راستای مقایسه دو نژاد و ارزیابی توانمندی‌های نژاد جدید صورت می‌گیرد. در نهایت اگر موانع غیرفنی مانند بروکراسی‌های اداری تسهیل شود، در این راستا سرمایه‌گذاری مشترک با فرانسوی‌ها انجام خواهد شد که مبلغ آن به بیش از ۳۰ میلیون دلار می‌رسد.

کاظمی گفت: علاوه بر نژاد شاروله که در دام سنگین به آن پرداخته می‌شود، واردات نژادهای جدید گوسفند نیز در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفته است؛ حداقل ۲۰۰ هزار راس از کشورهای مختلف مانند رومانی، اسپانیا، مولداوی و غیره. البته برای این موضوع باید مجوزهای لازم اخذ شود.

وی اضافه کرد: اگر مجموعه زیاران در پرورش دام سبک و سنگین به ظرفیت کامل برسد، میزان اشتغال افراد در آن به ۴۰۰ نفر افزایش خواهد یافت. این در حالی است که هم‌اکنون ۱۰۰ نفر در این بخش مشغول به کار هستند.

سخنان رئیس هیات مدیره مجموعه زیاران در حالی است که به عقیده برخی کارشناسان، این اقدام بسیار می‌تواند موثر باشد به شرطی که اصول پرورشی شاروله به درستی رعایت شود. به عنوان مثال، اگرچه این نژاد در مناطق گرم آفریقایی پرورش یافته و با آن اقلیم سازگاری داشته، اما باید دید که شرایط تغذیه و مدیریت جایگاه در آن مناطق چگونه اعمال شده است؟ بنابراین مدیریت پرورش و عوامل محیطی، از جمله مواردی است که در کنار ژنتیک می‌تواند تاثیر گذار باشد.